Ne Kadar Kredi Çekebilirim? Neden Kredi Çekemiyorum?

Son yıllarda bankalar, verdiği krediler aracılığı ile yaşamın birçok alanını kolaylaştırıyor. Konut kredisi, iş yeri kredisi, ihtiyaç kredisi gibi farklı başlıklara sunulan bu krediler, içeriğine göre 36 aydan, 10 yıla varan vadelerle ödeme planı sunuyor. Bu sebeple bankalara kredi almak için talepte bulunan çok sayıda kişi var. Ancak bazen, kredi başvuruları olumsuz sonuçlanıyor. Ya da kredi, talep edilen limitte verilmeyip, daha düşük limitler için onay geliyor. Tabii bu durumun çeşitli nedenleri var. Bankalar müşteriye verecekleri kredi limitini, müşterinin sahip olduğu bazı kriterler doğrultusunda belirliyorlar. Bu kriterlerin hiçbirine uyum sağlamayan müşterilere de, kredi verilmiyor.

Kredi Limiti Neye Göre Belirleniyor?

Kredi limiti, yani müşterinin ne kadar kredi çekeceği, müşterinin sahip olduğu kredi puanına göre hesaplanıyor. Bunun için istenen belli bir kredi puanı var. Eğer müşteri, bu puanın altındaysa hiç kredi alamayabilir.

Kredi puanı 1’den başlayıp, 1900’e kadar olan rakamları içerir. Buna göre kredi alması en kolay olan grup, 1700 ve 1900 arasındaki bir puana sahip olan müşterilerdir. Bu müşteriler, yaptıkları her kredi başvurusuna olumlu cevap alabilir. Bu kredi başvuruları arasında, en yüksek limiti içeren konut kredileri de dahildir. 1500 ve1699 arasındaki bir kredi puanına sahip olan müşteriler de, kredi almakta herhangi bir zorluk yaşamazlar. “İyi” olarak belirlenen bu puan aralığında müşteri, yine kredi başvurularına olumlu yanıt alabilir. 1100 ve 1499 arasında değerlendirilen kredi müşterileri “az riskli” gruptandır. Bu kredi puanı, bankalar arasında değişen bir kabul oranı ile karşılanır. Bazı bankalar bu puan aralığındaki müşteriyi, direk olarak reddederken, bazı bankalar da bu müşterilerin belgeledikleri gelir durumu, ailesinde yaşayan kişilerin gelir durumu ve ek kazançları göz önünde bulundurarak kredi vermektedir.

700-1099 arasında kalan grup orta riskli gruptur. Bu müşterilerin kredi alması zor olmakla birlikte, yine bazı bankalar bu kredi notuna sahip olan müşterilere, üzerinde bulunan bir taşınmaz mal varsa, bu malı ipotek göstermesi şartıyla kredi verebilmektedir. 1-699 arasında kredi puanı olan müşteriler en riskli gruptur. Bu gruptaki müşterilerin, kredi çekme konusunda fazla bir şansı bulunmamaktadır. Bazı müşterilerin ise, kredi notu sistemde 0 olarak görülür. Bunun nedeni müşterinin kredi notunun düşük olması değil, bu notun sistem tarafından hesaplanamıyor olmasıdır.

Bunun nedeni, müşterinin daha önce bankalarla herhangi bir çalışma yapmamış olmasından kaynaklanmaktadır. Yani müşterinin hiçbir bankada hesabı yoksa hiçbir bankadan o ana kadar kredi çekmemiş veya kredi kartı almamışsa, bu müşterinin kredi notu hesaplanmaz. Bu gruptaki müşterilere, kredi verilmesi zordur. Ancak kredi için başvurduğu banka tarafından kendisine bir hesap açılırsa, o zaman müşterinin bankalarla çalışması başlamış olur.

Kredi Notunu Etkileyen Faktörler

Kredi notu, tamamen müşterilerin bankalar ile yaptığı çalışmalar sonucunda belirlenen bir puandır. Buna göre müşteri, daha önceden çektiği kredileri zamanında ödemişse veya krediyi erken kapatmışsa kredi puanı yüksek olacaktır.

Kredi notu belirlemede en büyük etkenlerden biri de, kredi kartı ödemeleridir. Gününde ödenmeyen kredi kartları, kredi notunu direk olarak düşürür. Gününde ve düzenli kredi kartı ödemesi yapan müşteriler, her zaman için bankaların gözünde kredi puanı yüksek olan müşteridir. Kredi kartı ödemelerini yaparken, karta ödenen limit de önemlidir. Eğer müşteri her ay, kredi kartının sadece asgari tutarını yatırıyorsa, banka gözünde borçlu sayılmaz. Fakat asgari tutar ödemesi, müşterinin kredi puanını düşüren bir etkendir.

Kredi puanı belirlenirken önemli başka bir faktör de, kişinin sahip olduğu gelirdir. Bu gelirin herhangi bir banka hesabına her ay düzenli olarak yatıyor olması gerekir. Ayrıca kişinin geliri var ama sigortasız çalışıyorsa, bu durum yine kredi çekerken bir sorun olarak karşısına çıkacaktır. Çünkü sigortasız çalıştırılan bir kişinin aylık maaşı, banka hesabına yatırılmaz. Elden ödenir. Elden yapılan bir ödeme de, asla bankalar nazarında kabul görmez. Bu durum kişinin kredi puanını etkileyen bir faktördür.

Kara Listede Olmak Ve Kredi Notu

Kredi çekme konusunda bazen karşılaşılan bir kavram olan kara liste, kişinin sicilini olumsuz etkileyen bir durumdur. Kara listedeki kişilere asla kredi verilmez. Kara liste, kişinin bankalardan çektiği kredileri ve aldığı kredi kartlarından yaptığı harcamaları ödememesi halinde, hakkında yasal takip başlatılması ile düşülecek durumdur.

Alınan bir kredi, üç ay boyunca ödenmemişse ya da kredi kartına asgari de olsa üç aydan beri ödeme yapılmamışsa, kişi hakkında banka tarafından yasal takip başlatılır. Bu yasal takibin başlatıldığı an, kişi kara listeye düşmüş demektir. Başlatılan yasal takibin sonucunda, kişiden ödemesi istenen borç, belli taksitler ile talep edilir. Kişi bu borcu ödemeyi kabul etmelidir. Bu borç tamamen kapanana kadar da, hiçbir banka tarafından kredi alması veya kredi kartı alması mümkün değildir.

Kara liste durumundan kurtulmak için kişinin, bütün borçlarını kapatmış olması gerekmektedir. Ancak bütün borçlar kapandıktan sonra bile, bir süre daha bankalar ona kredi vermez. Bu sürede kişi, sicilini düzeltmesi için ödemelerini çok düzgün yapmalıdır. Bu aşamada miktarı az da olsa bir kredi kartına sahip olması ve bu kartı düzenli ödemesi, sicili düzeltmek için etkili olacaktır. Tabii bu aşamada bankalar, ona kredi kartı vermeyi reddedebilir. Ancak maaş aldığı bankaya başvurmasında yarar vardır.

Kredi Çekerken Bankaların Değerlendirdiği Diğer Faktörler

Kredi notunuz iyi de olsa, bankalar talep ettiğiniz krediyi verirken, başka kriterleri de değerlendirmektedir. Özellikle ne kadar kredi çekeceğiniz bu değerlendirmeler sonucunda ortaya çıkar. Buna göre ilk kriter, aylık belgelenen gelir durumudur. Daha sonra size, kira da mı yoksa kendi evinizde mi oturduğunuz sorulur. Bunun sorulmasının sebebi şudur: Varsayalım 2000 TL maaş alıyorsunuz. Bu kazancınızın 1000 TL’sini kira olarak ödüyorsunuz. Maaşınızdan size 1000 TL para kalıyor. Buna karşılık 20.000 TL kredi talebinde bulunuyorsunuz. 20.000 TL kredinin aylık ödemesi, bankalara ve faiz oranlarına göre değişse de, aşağı yukarı 700 veya 750 TL civarındadır. Sizin aylık olarak elinize kalan 1000 TL’den kredi taksiti düşüldüğünde, elinize sadece 300, 350 TL para kalıyor. Bu parayla bir kişinin aylık olarak geçinmesi söz konusu olmayacağından, 20.000 TL’lik kredi başvurunuz reddedilecektir. Ama 20.000 yerine banka tarafından size daha düşük bir limit tanımlanabilir.

Belgelenen Gelir Ve Ek Gelirler

Bankalardan kredi talebinde bulunurken, banka sizden gelirinize ait bir belge ister. Bu belge maaş bordrosudur. Çalıştığınız iş yerinden, her ay düzenli olarak ne kadar kazandığınızı belgeleyen bu evrak, kredi çekmeniz için önemlidir. Gelirinize ait belgeyi bankaya teslim etmenize rağmen, geliriniz düşük bulunarak, kredi talebi reddedilebilir ya da banka sizden, ailenizde yaşayan başka kişilerin de gelir belgesini talep edebilir. Bu durumda sadece sizin değil, ailenizde çalışan diğer bireylerin de geliri hesaplanır. Eğer bu gelir düzeyi, çekmek istediğiniz tutar için belirlenen limitin üstündeyse banka, ailenizden birinin size kefil olması ile kredi talebinizi kabul etmektedir. Bu yöntem daha çok konut kredilerinde uygulanan bir yöntemdir.

Bir önceki yazımız olan Acil Kredi En Kolay Nasıl Çekilir 2020 başlıklı makalemizde en iyi kredi kartı ve kredi kartı sorgulama hakkında bilgiler verilmektedir.